A única maneira de sabelo é preguntarllo a ela mesma, pero pode ocorrer que dependo da relación que teñades non queira contestar, algo que deberías aceptar xa forma parte da súa vida íntima. Este diálogo non debe ser imposto, sempre debe existir respecto e aceptación. Unha boa forma de facelo sería deixarlle claro que no momento que queira falar sobre sexualidade estarás alí para ofrecerlle o teu consello.

Aínda que non sexamos conscientes diso, educamos sobre sexualidade ós nosos fillos/as continuamente, a través dos nosos pudores, as nosas caricias, os nosos silencios ou opinións. Transmitimos valores e actitudes que van definir a forma en que van vivir a súa sexualidade no futuro.

Pais e nais desempeñamos dende o inicio un papel básico, aínda que non exento de limitacións, na educación sexual dos nosos fillos e fillas. É tarefa dos pais/nais dar agarimo e afecto, advertir contra os riscos e establecer límites e normas aos fillos, pero debe haber unha fronteira que respecte a súa intimidade.

É esperable e perfectamente normal (e ademais, san) que nun momento dado da adolescencia, cando os nosos fillos/fillas empezan a vivir novas inquietudes sexuais e teñen necesidade de falar diso, busquen outros interlocutores diferentes aos seus pais/nais. Entón será importante que lles facilitemos información sobre recursos existentes onde poidan acudir para obter información e, chegado o caso, onde poidan recibir atención sanitaria (p. ex., para o uso de anticonceptivos...).

Non é necesario ser experto ou experta, basta con coñecer unha boa información básica sobre os aspectos máis relevantes e non deixarnos levar polos nosos medos, tabús, etc.

Ideas sinxelas á modo de guía á hora de falar cos nosos fillos/as:

• Ante todo deixar claro, que con nós pódese falar: Se é que eles/elas tamén queren.

É importante crear unha atmosfera positiva e de confianza. A nosa actitude fronte ás primeira/as pregunta/as vai a condicionar a posibilidade de que no futuro existan máis. Pero, aínda que atendamos debidamente as súas preocupacións e dúbidas, isto non nos asegura que nos sigan preguntando, sobre todo durante a adolescencia. Debemos aceptar que unha persoa nova teña secretos inviolables ou que nunha determinada etapa busque outros interlocutores para falar. Pero debemos tratar de falar daquelas cousas que creamos son importantes. E que cada cal debe decidir libremente canto "desexa" dicir.

• Non vale a imposición:

¿Significa iso que debemos asistir impasibles ao desenvolvemento da sexualidade dos nosos fillos/as?. Por suposto que non, só que as nosas intervencións teñen que partir desde da idea de que nosa forma de entender a sexualidade non ter por que ser igual. É totalmente lexítimo facerlles ver como a entendemos e,seguramente, no proceso de madurez atópemos nos un punto de encontro. Temos que darlles tempo "para chegar a ser".

• O afecto e o cariño son básicos para adquirir confianza e seguridade:

Afirmación que é válida para calquera idade, só varía a forma de manifestar o noso afecto: caricias, abrazos ou simplemente coas palabras, pero que as nosas fillas e fillos séntanse queridos e valorados. Pode ocorrer que eles e elas non saiban correspondernos ou non o fagan no momento en que a nós/as gustaríanos ou da forma máis "visible". Non debemos darlle importancia e si a estar receptivos cando eles e/ou elas maniféstennos o seu afecto.

• Naturalidade:

Debemos estar preparados/as para abordar os temas relacionados coa sexualidade dende a proximidade e ca mesma linguaxe que utilizamos para falar doutras cuestións.

• Mostrar atención, interese, que importa:

Hai que saber escoitar e ter boa disposición, a mesma que esperamos recibir. Prestemos toda a nosa atención, deixémolos intervir, sen interrompelos. Hai que responder a todas as preguntas con sinceridade. Hai que escoitar "co oído e a mirada".

• Manter unha actitude positiva:

Debemos de evitar o ton crítico e o desacordo non razoado e irrespectuoso e dar criterios e alternativas dicindo os "porqués" e tratar de non facer xuízos de valor.

• Facer un esforzo de comprensión para saber interpretar:

A nosa experiencia pode ser dunha gran axuda se sabemos situala no lugar debido. Os fillos, as fillas a miúdo son espellos onde nos podemos ver reflectidos/as, e isto que debería facilitar a comprensión, pode volverse en contra ó proxectar neles/as as se as frustracións que puidemos sufrir no noso "proceso sexual". Compartir cos nosos fillos que tamén coñecemos fases de dúbidas e de incertezas pode supoñer unha contribución importante ao seu proceso de autocoñecemento. Ao explicar aos nosos fillos/as como superamos os erros e como construímos a partir deles, demostrámoslles tamén que "facer o ridículo", por exemplo, non é o fin do mundo, aínda que nese momento así o sentan.

• As preguntas non sempre chegan:

Sobre todo nalgunhas fases da adolescencia. Nalgúns temas non hai que esperar a que nos pregunten, pero hai que elixir o momento e a forma máis axeitada. Temos que ter en conta que existen outras fontes de información (amigos/as , medios de comunicación, escola, internet,...) ás que poden acudir.

• O importante é a nosa actitude:

- Vixiar os roles de xénero: debemos vixiar as actitudes sexistas cos nosos fillos/as, debemos reflexionar sobre o que toleramos nun fillo ou nunha filla, o que lle aprendemos,... Nós, coma modelos de referencia temos que "neutralizar" a influenza dos roles para aproveitar plenamente as potencialidades duns e doutras.

- Liberdade e a responsabilidade: os nosos fillos/as deben aprender a decidir sobre as cousas que máis lle afectan. Gozar de liberdade é clave para madurar e non significa todo "vale". A nosa actitude ten que ir no sentido de reforzar a capacidade que todo mozo/a ten para tomar decisións, para o quen temos que dar unha marxe de confianza ampla e vencer os nosos medos. Deixándolles claro, que cando queiran poderán ter a nosa axuda, consellos, ... pero a decisión debe ser persoal, non de "terceiros".

- Non facer da sexualidade un problema: un risco común é referirnos a prevención de infeccións de transmisión sexual, embarazo non desexado,..... o que pode facer que rexeiten os noso "discurso". Polo que debemos estar en sintonía cos intereses e sentimentos dos nosos fillos/as, demostrando sensibilidade e así poder transmitir a mensaxe.

Esperamos que esta información resolvera as túas inquedanzas, senón non dubides en volver a poñerte en contacto connosco ou se tes algunha outra. Grazas.