Facultativos do Laboratorio de Inmunobioloxía Molecular do Hospital Gregorio Marañón da Comunidade de Madrid, en colaboración con investigadores da Universidade de Alcalá de Henares, desenvolveron un xel que tería o potencial de previr a infección polo VIH durante o acto sexual, que xa superou os experimentos in vitro e a proba de concepto con animais cunha efectividade do 85%.

Trátase dun xel ou microbicida de uso tópico para mulleres e homes sans de aplicación vaxinal ou rectal que ofrece un método de protección fronte ao contaxio polo VIH durante o acto sexual. Tanto a xefa de sección do Gregorio Marañón e responsable do proxecto, María Ángeles Muñoz, como o profesor titular do departamento de Química Orgánica da Universidade de Alcalá de Henares, Javier de la Mata, aseguraron que esta investigación, que se atopa en fase preclínica, superou os ensaios en ratos humanizados, previa á proba en humanos. Este xel está baseado no dendrímero 2G-S16, que é un tipo de partícula microscópica, que bloquea a infección de células epiteliais e do sistema inmune fronte ao VIH.

Nos ensaios levados a cabo comprobouse como esta partícula se une directamente ao virus e receptores dos linfocitos T CD4 e impide que infecte ás células, conseguindo unha efectividade do 85%. Con todo, combinado con outros dendrímeros ou antirretrovirais, tratamento que se usa de forma habitual contra o VIH, esa efectividade é do 100%. Estes resultados están avalados pola Universidade de Harvard. Este xel ou microbicida é o primeiro no mundo fronte ao VIH que utiliza os dendrímeros carbosilanos para evitar o contaxio. Ademais, os ensaios tamén demostraron que inhibe a infección por virus do herpes tipo 2.

Propiedades antiinflamatorias

O xel non é tóxico e tras a súa aplicación podería ter unha eficacia na protección fronte ao VIH de entre 18 e 24 horas durante as cales se poderían manter relacións sexuais sen contaxio. Ademais de inhibir o virus e frear a súa expansión no corpo humano, ten capacidade antiinflamatoria impedindo a chegada de células susceptibles de ser infectadas. Ademais, non altera a flora comensal nin produce irritación vaxinal, non varía a súa función fronte a diferentes pH, nin tampouco altera a motilidade dos espermatozoides polo que non afecta á fertilidade masculina.

A estratexia que expuxo a ONU na loita contra a SIDA en 2011 foi chegar a 2015 freando a infección por VIH. Para iso propúxose traballar en vacinas, profilaxis pre-exposición, microbicidas e outras estratexias. Non existe un tratamento eficaz que evite novas infeccións, nin se conseguiu unha vacina, segundo precisaron os investigadores. Tampouco se conta con ningún microbicida, pero estudos realizados por diferentes organizacións estiman que se o 30% das mulleres usase un microbicida que previñese da infección evitaríanse até 3,7 millóns de novas infeccións por VIH no mundo.

Os resultados desta investigación vanse a presentar no congreso “HIV Research Prevention”, que se vai a celebrar en Sudáfrica en outubro e que é a primeira reunión científica e única a nivel mundial dedicada exclusivamente á investigación biómedica na prevención da infección polo VIH. A investigación no desenvolvemento deste xel xorde da colaboración entre investigadores do Laboratorio de Inmunobioloxía do Hospital Gregorio Marañón e do departamento de Química Inorgánica da Universidade de Alcalá de Henares, iniciada en 2003. Esta colaboración foi recoñecida e premiada por institucións como a Fundación Xenoma España, a Fundación Bancaja ou a Universidade de Alcalá de Henares.

Fonte: Comunidade de Madrid