Hai datos que van máis aló do pasatempo máis cotizado do século XX: comprar. Segundo as últimas informacións procedentes do Hospital Universitario de Bellvitge en Barcelona, entre un 6 e un 7% da poboación xeral en todos os países desenvolvidos sofre trastorno de compra compulsiva. Unha patoloxía que afecta a persoas de mediana idade, ao redor dos 40 anos, aínda que os síntomas adoitan aparecer aos 18, segundo explica Susana Jiménez, responsable da Unidade de Xogo Patolóxico e outras Adiccións Comportamentais deste hospital.

As súas características principais son: comprar recorrente e compulsivamente, algo que xera malestar na persoa provocando mesmo débedas económicas. Para que se considere unha patoloxía esta ha de ser unha conduta estable. Ademais, segundo diferentes estudos, afecta por igual a homes e a mulleres; a única diferenza, explica a experta, está no tipo de artigos que adquiren uns e outras.

As mulleres decántanse por roupa, perfumes ou xoias, mentres que os homes prefiren material informático, produtos de electrónica ou música. Pero a pesar desta igualdade, as mulleres son as que máis van a consulta. "Xeralmente, chegan a acompañadas dun familiar. E non é estraño, son moitos/as os/as que confrontan o problema por primeira vez ao recibir un extracto do cartón de crédito familiar con una débeda desorbitada", engade Neus Córdoba, psicóloga clínica da Asociación Catalá para o Tratamento da Ansiedade e Depresión.

No entanto e a pesar de todos os infinitos debates que existiron, sobre se se pode chamar trastorno a este problema, os expertos/as coinciden en que esta conduta aseméllese a outras relacionadas co control dos impulsos como as drogodependencias, "o importante é que se expresa como compulsión nalgúns trastornos obsesivos, e maniféstase en moitos trastornos afectivos (ansiedade e depresión) e de personalidade (trastorno límite)", afirma Córdoba.

Que diferenza o pasatempo da patoloxía?

Segundo explica Jiménez, á hora de comprar en xeral existen catro fases: unha primeira de alerta, onde vemos o produto, atráenos. A segunda fase é recompilación de información, a terceira a avaliación do produto: comparamos prezos, valoramos se realmente necesitámolo e vemos como e cando o podemos utilizar e por último, comprámolo. Pois ben, "a persoa con esta patoloxía de compra compulsiva, pasa directamente da primeira fase á cuarta. Veo e cómprao. Aquí a primeira fase sería por tanto, unha alerta de urxencia", expón.

Non é algo puntual, senón que é estable no tempo. "Nada ten que ver coa euforia das rebaixas, aínda que as persoas con esta compulsión, verán xustificada a súa conduta e, seguramente, comprarán aínda máis nesta época", aclara Córdoba. É importante por tanto precisar que, "a diferenza do/a consumidor/a ocasional, o/a comprador/a compulsivo/a perde interese no obxecto que comprou coa mesma rapidez que o comprou. Isto lévalle a acumular moitos produtos sen estrear. Canto máis compra, máis baleiro/a sente e menos goza doutras actividades. Hai persoas que non chegan a dilapidar o seu diñeiro, pero si dilapidan unha enorme cantidade de horas ao día nesta actividade", expón esta especialista.

Trátase por tanto, dunha conduta onde hai unha clara perda de control. Así, os factores de risco máis importantes, segundo enumera Jiménez son: impulsividade e dificultade para regular as dificultades, baixa autoestima, non saber xestionar as emocións negativas e usar por iso a compra para regular ese estado e por último ter un alto concepto do materialismo.

Poden pasar anos (a media está en seis) desde o inicio dos síntomas ata que a persoa vaia a consulta. Polo que é un problema moi difícil de detectar onde ademais, en ocasións, adoita haber outro problema detrás: "Asóciase con ansiedade, depresión, trastornos alimentarios e outras adiccións", indica Jiménez.

Fonte: El Mundo Salud