Os/as menores, a partir dos dez ou once anos, conéctanse á rede de forma regular, aínda que se constatou que o acceso a Internet prodúcese a idades cada vez máis tempranas e con maior frecuencia. O inicio no uso de Internet adóitase realizar por curiosidade, desexo de diversión ou procura de información para traballos escolares.

O auxe das redes sociais calou fondo entre eles/elas, e cada vez con maior insistencia demandan aos seus proxenitores un perfil nelas. Con todo, o seu uso está prohibido a menores de catorce anos, e a partir desa idade deben abrir unha conta con consentimento dos seus país/nais.

Riscos e inconvintes

Como calquera ferramenta, máxime cando o seu potencial é tan extraordinario, depende do uso que se faga de internet que se converta en algo positivo ou en algo pernicioso e nocivo.

A continuación presentamos algúns dous máis importantes que os país/nais deben coñecer:

• O ciberbullying ou acoso escolar a través de Internet ten a súa orixe, en numerosas ocasións, nas redes sociais e nas canles de comunicación.
• A exposición de información persoal (nome, idade, dirección, colexio en que estuda, fotografías) pode ser utilizada por calquer usuario/a dá rede, poñendo en perigo o/a menor identificado/a.
• A falta de protección ante descoñecidos prodúcese porque na rede é moi sinxelo que nos enganen usuarios/as que se fan pasar por outras persoas. Na prensa é relativamente frecuente ler noticias de adultos detidos por intentar acosar a menores a través da rede.
• O grooming ou acoso sexual a través de Internet, prodúcese na maioría dos casos de xeito moi similar: o adulto entra en páxinas frecuentadas por adolescentes facéndose pasar por un dles. Pouco a pouco, vai gañándose a confianza dos/das menores ata que comeza o chantaje, a intimidación ou as ameazas. Os fillos/as deben coñecer o risco ao que se expoñen. Hai que insistirlles en que non deben nunca fiarse dos descoñecidos, que poden enganarlles e que teñen que sospeitar de toda persoa que lles pregunte de forma insistente por información persoal.
• Os riscos propios de descárga de arquivos. En primeiro lugar, existe a posibilidade de que o arquivo descargado non coincida co que estabamos buscando ou está anunciado. Ao abrilo poden aparecer imaxes perjudiciales ou desagradables (pornografía, violencia). Por outra parte, existe unha gran polémica sobre a legalidade dás descargas.
• A presenza de información abundante e de fácil acceso. En Internet é posible atopar información e contidos de todo tipo, algúns deles nocivos para un/unha menor. Deteminadas páxinas Web, por exemplo aquelas en que aparecen escenas de violencia ou pornografía, páxinas de apostas e/ou sorteos, que non son adecuadas para eles/as.

Por outra banda, Internet é unha fonte inmensa de coñecemento. Existen moitas páxinas creadas polos propios usuarios/as sobre multitude de temas que só ofrecen coñecemento parcial sobre algún aspecto concreto, algo que dista moito do coñecemento real e científico. Hai que aprender a ser críticos/as, buscar fontes que nos ofrezan credibilidade nas suas información ou opinión, asi como contrastar calquera noticia que atopemos na rede e non quedarnos únicamente coa primeira versión.

Orientacións para educar ós fillos/as nun uso responsable

• Sé ti mesmo/a bo exemplo de uso de Internet para os teus fillos/as.
• Procura que o ordenador concíbase como unha ferramenta de uso familiar: que se utilice baixo unhas normas, cun obxectivo concreto e baixo supervisión.
• Evita automatismos no uso de Internet. Procura que non se utilice co obxectivo de simplemente reencher tempo.
• Establece xunto aos teus fillos/as reglas consensuadas para navegar por Internet. É imprescindible establecer normas de uso, onde se estableza o como, cando, onde e para que usar a rede. Recomendamos plasmar por escrito as normas de uso. Ademais, debemos ter presente que si na familia hai fillos/as de distintas idades, estas deberán estar adaptadas a cada un deles/as.
• Deixa que naveguen só cando haxa un adulto en casa.
• Preferiblemente coloca o ordenador no salón ou zona de uso común.
• Procura que os teus fillos/as che dean a coñecer os contactos e contraseñas das súas contas de correo, polo menos ata que teñan 16 anos.
• Navega e chatea de cando en vez cos teus fillos/as, así poderás coñecer os seus hábitos e preferencias e crearás un clima de maior confianza entre vós.
• Explícalles que son os datos persoais e os riscos que pode entrañar ofrecelos a descoñecidos. Toda aquela información que facilitan na rede pode ser vista e utilizada non só polos seus amigos/as, senón por calquera persoa, teña boas ou malas intencións. Da mesma forma que si se atopasen cun descoñecido/a pola rúa e lles preguntase polo seu domicilio ou polo seu número de teléfono non llo facilitarían, igual que deben actuar na rede, ata con máis cautela.
• Evita que se conecten a Internet pola noite, especialmente aos chats. Sábese que o 30% dos menores que chatean en Internet recibe algún tipo de provocación (sexual, de seitas ou de incitación a condutas perigosas)
• Fixa obxectivos e tempo para cada conexión a Internet.
• Procura alcanzar o nivel de habilidade informática dos teus fillos/as. É certo que moitos menores teñen maior coñecemento e aptitudes para manexar as novas tecnoloxías que os adultos. Si ese ou teu caso in tenta poñerche ou día.
• Utiliza todos os sistemas de protección dispoñibles para evitar o acceso a páxinas non aprobadas para menores. Na propia rede atoparás páxinas nas que podes descargar estes programas de protección infantil.